“Ἔστω φανερὰ τὰ ἴδια τοῦ ἐπισκόπου πράγματα, (εἴγε καὶ ἴδια ἔχοι), καὶ φανερὰ τὰ Κυριακά”*

*Απόσπασμα του Μ’ Κανόνα των Αγίων Αποστόλων

Η εκκλησιαστική και η δημόσια ζωή πολλές φορές έχει συγκλονιστεί από εγκληματικές πράξεις στις οποίες πρωταγωνιστές είναι με κάποιον τρόπο ιερωμένοι. Από οικονομικά ως ερωτικά σκάνδαλα και άλλα, η ιεροσύνη έχει τρωθεί από την στερεοτυπική εικόνα του “οιωνεί αναμάρτητου” ιερέα, που μπορεί να έχει ο κόσμος στο μυαλό του, από την άλλη είναι και η ίδια η Εκκλησία και ο τρόπος που καλλιεργεί την εικόνα της στη δημόσια σφαίρα, όντας φορέας ενός ιδεότυπου που σκεπάζει αυτοβούλως πολλές φορές,  “κάτω από το ράσο” διάφορες έκνομες συμπεριφορές.

Τα Θρησκευτικά στον καιρό του Μνημονίου

Πρόσφατα, στη διαδικτυακή σφαίρα και εν γένει στο δημόσιο λόγο, ξανάνοιξε το θέμα της περίφημης “απαλλαγής από τα θρησκευτικά” ή ακόμα και της κατάργησης του μαθήματος, της μεταφοράς του στο πεδίο των προαιρετικών/κατ’επιλογή μαθημάτων του σχολείου κοκ. Αφορμή ήταν η περίφημη εγκύκλιος του ΥΠΕΠΘ δυό μέρες πριν τις εκλογές, με την οποία: “η απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών χορηγείται ύστερα από Υπεύθυνη Δήλωση του ν.1599/1986, του ίδιου του μαθητή (αν είναι ενήλικος) ή και των δύο γονέων του (αν είναι ανήλικος), στην οποία θα αναφέρεται ότι ο μαθητής δεν είναι Χριστιανός Ορθόδοξος και εξ αυτού επικαλείται λόγους θρησκευτικής συνείδησης, χωρίς να είναι υποχρεωτική η αναφορά του θρησκεύματος στο οποίο ανήκει, εκτός αν το επιθυμεί”. Ο λόγος σύμφωνα με το Υπουργείο ήταν ότι “έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα κατάχρησης του δικαιώματος απαλλαγής από τα Θρησκευτικά για λόγους που δεν συνδέονται με την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης”.

[Θάνατος, Ανάσταση, Ουτοπία] απόσπασμα του Ernst Bloch

Παρακάτω ακολουθεί εκτεταμένο απόσπασμα από το βιβλίο “Κάτι λείπει” των  Er. Bloch-Th. Adorno (μτφρ. Στ. Ροζάνης, εκδ. Έρασμος, Αθήνα, 2000, σελ. 21-22). Μιλάει ο Ernst Bloch και απαντά στην ερώτηση αν “ό φόβος των ανθρώπων γιά τόν θάνατο, ό φόβος γιά τό γεγονός πώς θά πρέπει νά πεθάνουν, άποτελεΐ τήν πιό βαθειά καθώς και την πιό γνήσια ρίζα της ουτοπικής σκέψης”. Νομίζω ότι συμπυκνώνει την βασική διδασκαλία περί Θανάτου και Ανάστασης από ορθόδοξη σκοπιά κι ας μην υπήρξε ορθόδοξος ο ίδιος, βάζοντας το ουτοπικό-εσχατολογικό στοιχείο στην πρώτη γραμμή της ανάλυσής του.

Ορθοδοξία, σεξουαλικότητα, ομοφυλοφιλία

Εισαγωγικά

Η παρούσα μικρή μελέτη έχει σκοπό να τοποθετηθεί πάνω στο ζήτημα που έχει προκύψει στην ελληνική Εκκλησία και ευρύτερα στην κοινωνία με το θέμα της επέκτασης του Συμφώνου Συμβίωσης για τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Το πρόβλημα που υπάρχει και σε αυτή τη συζήτηση, όπως και σε όλες όσες περιλαμβάνουν την αλληλοπεριχώρηση θεσμών και εξουσιών που ανήκουν στην πνευματική πλευρά (Εκκλησία) και στην κοσμική (Κράτος), τα επιχειρήματα πατάνε πολλές φορές σε δύο βάρκες και δεν υπάρχει μια ολοκληρωμένη τοποθέτηση που να μπορεί να συνδέεται είτε από θεολογική-χριστολογική-εκκλησιολογική ανάλυση, είτε από κοινωνιολογική-πολιτική.

Θρησκεία του κατεστημένου, Θρησκεία της Ανταρσίας και Θρησκεία της Επανάστασης…

Αν και από τον τίτλο εκκινούμε λίγο περιοριστικά, το παρόν άρθρο φιλοδοξεί να ανοίξει μια σειρά θεολογικών ζητημάτων γύρω από τη θρησκεία ως αναπόσπαστο τμήμα και προαπαιτούμενο του κοινωνικού μετασχηματισμού στην Ελλάδα και γενικά. Για το σκοπό αυτό πρέπει να γίνει μια εξαρχής διευκρίνηση (η οποία μένει να αναλυθεί εκτενώς σε επόμενη ανάρτηση): η θρησκεία είναι μια έννοια φιλοσοφική-κοινωνιολογική η οποία περικλείει μέσα της τη νόηση, τη βούληση και λίγο σχετίζεται με αυτό που η Ορθόδοξη πίστη ονομάζει βιωματική κατάσταση του θείου ή όπως το τοποθετεί απλά και περιεκτικά ο Γρηγόριος ο Θεολόγος: “Θεόν φράσαι αδύνατον, νοήσαι δε αδυνατώτερον.”